Samenvatting

Soms gaan we met vakantie. Dat is op vrijwillige basis. We hebben een ander ritme en zien en doen andere dingen. Vaak zijn we dan blij om weer thuis te zijn. Vakantie is goed, maar ritme is ook weer fijn. Maar als je voor je werk naar een andere cultuur moet, is dat ingewikkelder. Zendingswerkers moeten op zoek naar een huis en uitzoeken hoe verschillende diensten geregeld worden. Veel dingen die thuis vanzelfsprekend zijn, werken anders in een ander land. Je blijft er min of meer buiten staan. Het kost veel energie om alles wat er gebeurd, te begrijpen. Eenmaal in een andere cultuur blijk je meer Nederlander dan je dacht. De spanning van in een andere cultuur wonen, gebruikt Petrus om het leven van christenen te beschrijven. Als een jas die net niet helemaal past. De cultuur van een christen wordt nooit helemaal eigen, en bovendien weten christenen dat ze hun vaderland ergens anders hebben. Elk vreemd land is een vaderland en elk land is hen vreemd. Petrus gebruikt deze woorden voor christenen die in de verstrooiing leven. Samenlevingen kunnen meestal niet goed tegen enkelingen die ander gedrag vertonen. Dit was ook zo voor de christenen in de verstrooiing. Zij waren vreemdelingen in hun eigen cultuur. Een eerste vraag die vanochtend tot ons komt is de volgende:

1. Ben ik een vreemdeling in deze wereld? Word ik hier door Petrus aangesproken?

In de tijd dat Petrus deze brief schrijft, broeit er iets tegen christenen. Steeds vaker staan christenen aan de zijlijn. In onze tijd hebben we daar een woord voor: christianofobie. Iemand in Frankrijk houdt het aantal incidenten bij waaruit christianofobie blijkt. Hij merkt dat het aantal incidenten steeds meer toeneemt. In de tijd van Petrus’ brief neemt de christenvervolging ook toe.

Christenen zijn gekozen, geheiligd en gehoorzaam.

1 Petrus 1: 1-2. Uitverkoren overeenkomstig de voorkennis van God de Vader, …

Petrus zegt dat je niet jezelf tot een vreemdeling hebt gemaakt, maar dat God je tot een vreemdeling heeft gemaakt. Dat is een troost als je je niet thuis voelt op bijvoorbeeld je werkt. Misschien voel je je hier eenzaam, maar dat komt omdat je je verbonden weet met God. Uitverkoren is een woord dat het niet zo goed doet binnen en buiten de kerk. Zoals het hier staat, heeft God met bepaalde voorkennis bepaalde mensen uitgekozen. Als je dit leest, lijkt het alsof God met een bepaald plan de wereld regeert. En op basis van dat plan, kiest God bepaalde mensen wel en anderen niet. Dat past bij de geschiedenis waar Petrus telkens naar verwijst, waarbij God een heel volk verkiest. Heeft God dan een routekaart? Wij kunnen allemaal vragen hebben bij Gods plan. Volgens mij moet je die kant niet op. De voorkennis van God de Vader moet je bij God de Vader laten. We moeten ons niet bezig houden met de dingen die God voor ons heeft verborgen, maar we moeten ons bezighouden met de dingen die God aan ons heeft geopenbaard. God heeft bepaalde kennis over de wereld, de schepping, over jou en mij. Die kennis heeft Hij gebruikt om je uit te kiezen, en te zeggen: jij hoort bij mij, en niet bij de wereld. Je hoort niet bij dit koninkrijk, maar bij Mijn Koninkrijk. Je bent hier vreemd omdat ik dat van je vraag, en omdat ik je gekozen heb. Jij hoort bij Mij, je bent Mijn kind. En inderdaad, dan ben je een vreemdeling, maar dan ben je wel Mijn vreemdeling.

2. Weet: je bent door God op basis van Zijn voorkennis uitgekozen om vreemdeling te zijn. Dat is de wil van God. Dat is je roeping.

• … door de heiliging van de Geest - 1 Petrus 1:2 (HSV)
• … geheiligd door de Geest, … - 1 Petrus 1:2 (NBV)

Hierbij verwijst Petrus naar de heiliging van de priesters. Zij moesten hun hele leven wijden aan de tempeldienst en aan God. Het ritueel van de heiliging had een betekenis. Dat hoorde bij het sluiten van het verbond, waarbij het volk en God bij elkaar hoorden. Daarbij gaat het om het rechteroor, de rechterduim en de rechter grote teen. Het rechteroor verwijst naar het horen van God, de duim verwijst naar het doen van de wegen van God, de grote teen verwijst naar het gaan in de wegen van God. De rechterkant is de krachtigste kant. Met alles wat je bent beschikbaar zijn voor God in horen, doen en gaan. Geheiligd door de Geest. Zo neemt de Geest je apart en zet je in je eigen cultuur als vreemdeling neer. Dat komt omdat God met jou een verbond heeft gesloten. Dat is een gave van God, maar ook een opgave. Het is een verantwoordelijkheid om zo in deze wereld te leven, maar het is ook een geschenk omdat de Geest met je mee gaat.

Een christen is iemand die geheiligd is door de geest. Dat is een opgave, dat vraagt toewijding.

.. uitverkoren overeenkomstig de voorkennis van God de Vader, om door de heiliging van de Geest, gehoorzaam te zijn aan Jezus Christus en met Zijn bloed besprenkeld te worden (1 Petrus 1:2). Opnieuw een verwijzing naar het Oude Testament, waar er een verbond wordt gesloten tussen God en zijn volk. Hoe lastig het ook is, ze moeten gehoorzaam zijn aan God. Dat is de bedoeling van het apart gezet worden. We moeten gehoorzaam zijn, niet aan de trend van de wereld maar aan God. Het is niet makkelijk en soms ook spannend om te weten hoe je gehoorzaam moet zijn. Maar dat is hoe we zijn geroepen, om gehoorzaam te zijn in Jezus Christus. Mooi dat er in die opgave een verwijzing is naar het offer. Dat is een troost. Er zijn momenten dat we niet gehoorzaam zijn. Daarom verwijst Petrus naar het verbond. Als wij vallen en ongehoorzaam zijn, betekent dat niet dat God uit dat verbond treedt. Dat is de basis van het samenleven met God. Welke kant je ook op gaat, hoe ongehoorzaam je ook bent, God heeft zich aan je verbonden in de doop. Je kúnt niet je eigen kant op gaan, het verbond geeft houvast. Daarop kun je je baseren. Als je niet gehoorzaam bent, is er nog steeds het offer wat gebracht is.

We zijn bezig geweest met de aanhef van de brief. Petrus sluit dat af met een zegen; moge genade en vrede voor u vermeerderd worden. Als je genade van God hebt, krijg je ook vrede in je leven. Petrus zegt met de keuze voor deze woorden dat die twee zullen groeien. Dat kan ook, omdat je een uitverkoren vreemdeling bent. Omdat je geheiligd en gehoorzaam bent. Door het lijden kun je groeien in genade en vrede. Aan de andere kant heb je die genade en vrede ook nodig om de route door het leven te gaan. Amen.