Samenvatting:

Thema: Het afscheid van David en Jonathan
De jongen mocht Jonathan helpen om een afgeschoten pijl op te halen. Jonathan schiet de pijl ver weg en roept erbij dat deze ver weg ligt. Dat is een geheim tegen voor David, zodat duidelijk wordt dat David moet vluchten. Daarna gaat de jongen terug naar de stad en zijn David en Jonathan even alleen. Het is duidelijk dat David moet vluchten en geen rust meer zal hebben in zijn leven. David en Jonathan nemen afscheid van elkaar. Ze gaan ervan uit dat ze elkaar waarschijnlijk nooit meer zien. Dit bijbelgedeelte mag tot troost en bemoediging zijn. De Bijbel is niet alleen een boek van leerstellingen, maar gaat ook over dingen uit het menselijke leven. Als wij afscheid moeten nemen, kunnen we vertroost en bemoedigd worden.
Vernedering
Het is opmerkelijk dat David voor Jonathan door zijn knieën gaat, zelfs met zijn gezicht op de aarde. Dat doet David wel drie keer (vers 41). David wil hiermee uitdrukken dat het niet zijn bedoeling is de macht van Jonathan over te nemen. David erkent hier Jonathan als kroonprins en zijn vader als koning. David vernedert zichzelf: hij is een vluchteling en wordt geen opstandeling. David is niet van plan om God voor de voeten te gaan lopen en eigenmachtig de belofte (van het koningschap) te gaan vervullen. David had ook in opstand kunnen komen en een leger bij elkaar kunnen verzamelen om tegen koning Saul te vechten. Kennelijk is het Gods weg om eerst als vluchteling te leven. David vertrouwt erop dat God hem op Zijn tijd zal verhogen. Dat is iets wat we niet van onszelf hebben. Bij de zondeval heeft de mens tegen God gezegd dat we het wel beter weten dan God. Het is moeilijk te aanvaarden als God weg door de diepte gaat. David is bereid de weg van het lijden te gaan. David is hiermee een type van Christus. De Heilige Geest kan ons ook leiden om de weg van het lijden te volgen en het van God te verwachten.
Verdriet
Daarna kussen David en Jonathan elkaar, zoals dat in die tijd en cultuur gewoon was dat mannen elkaar kusten. David en Jonathan huilen. Afscheid nemen kan zo’n pijn doen. Daar krijgen wij ook vaak mee te maken, bijvoorbeeld als er een naast familielid sterft. De Heere heeft dit bijbelgedeelte laten opschrijven om te laten zien dat Hij ons verdriet kent. Van buiten kunnen mensen vrolijk lijken, maar als er van binnen verdriet is, ziet God dat. In psalm 56 staat “mijn tranen hebt U in Uw fles bewaard”. De tranen gaan niet verloren, of ze nu in het openbaar of in het verborgene hebben gevloeid. God bewaart deze tranen. God weet ook dat verdriet niet zomaar over is, maar soms wel levenslang wordt meegedragen. Een predikant vertelde eens over rouwverwerking uit eigen ervaring: 20 jaar na het verlies van zijn eerste vrouw, kon hij in het bijzijn van zijn tweede vrouw toch nog in tranen uitbarsten over het verlies van zijn eerste vrouw. Jezus huilde ook toen Zijn vriend Lazarus stierf. Met ons verdriet mogen we naar God to gaan.
Er is ruimte voor verdriet, maar er is ok een grens. Heel letterlijk staat er dat David zich groot maakte, zich vermande. Zij weten dat ze hier niet kunnen blijven staan. David moet vluchten. Het verdriet is niet voorbij, maar ze moeten wel verder. Davids leven gaat door: zonder huis, zonder zijn vrouw Michal, zonder zekerheid. David hoeft echter niet allen te gaan, maar in de kracht van God.
Verbond
Nu is het de beurt van Jonathan om David aan te kijken. Jonathan zegt: “ga in vrede”. Wat wordt daarmee bedoeld? David moet toch vluchten? Er is toch geen vrede, maar gevaar? Dat is het wonderlijke geheim: er is een vrede die alle verstand te boven gaat. Deze vrede hangt niet af van hoe je je voelt (verdriet), of van de omstandigheden. Het is als het ware dat de Heilige Geest ook tegen ons zegt “ga in vrede”. Dat is de orde van Christus. Het is de rust waar Paulus in Romeinen 8 over schrijft: “niets kan ons scheiden van de liefde van Jezus Christus.” God heeft beloofd aan al degenen die Hem liefhebben dat “alle dingen meewerken ten goede”. Ga daarom niet allen door het leven, want die last is u te zwaar. Ook als het voorspoedig gaat in het leven heeft deze boodschap zin. Wees er op voorbereid: zoek God in de goede dagen, voordat de kwade dagen komen.
De vriendschap tussen Jonathan en David is met een Verbond bekrachtigd. Jonathan en David gaan uit elkaar, maar het verbond blijft. De nabijheid van God houdt David en Jonathan verbonden. Het is mooi als je dat mag weten bij een afscheid. Bij het graf mogen zeggen dat een geliefde bij God is. Dezelfde God zal ons ter dood toe geleiden. Ook voor het nageslacht blijft God nog steeds dezelfde. Met deze God kunnen zowel David als Jonathan verder. In vers 42 staat HEERE (met 5 hoofdletters), wat betekent “Ik ben Die Ik ben”: de God van het verbond. De Heere blijft dezelfde en zal Zijn beloften vervullen. De Heere Jezus heeft dat met Zijn bloed betaald en met Zijn belofte bevestigd: “zie Ik ben met u alle dagen tot aan het einde van de wereld. Moge dat onze houvast zijn in onze goede en onze kwade dagen.
Amen.