Samenvatting

3 gedachten:

1. zien
2. Pilatus
3. de Mens

Preek

Toen Pitalus zei “zie de Mens”, zagen alle mensen Jezus van Nazareth met een purperen mantel en een doornenkroon op Zijn hoofd. De overpriesters zien een Rabbi die ze haten. De soldaten zien een misdadiger waar ze alles mee kunnen uithalen. Wie zien wij als we deze woorden horen? Misschien zien we wel niets en zijn we nog bezig met ons werk, tentamens, etc. Misschien zien we wel een meelijwekkend persoon. Of zien we de lijdende Borg?

1. zien

Het woord zien komt vaak voor in de evangeliën. Zien kan een letterlijke, figuurlijke, geestelijke, toekomstgerichte (zieners) of benadrukkende betekenis hebben.

In de velden van Eftratha zei de engel: “zie, ik verkondig u grote blijdschap”. Hier heeft zien de benadrukkende betekenis. De herders zeggen daarna tegen elkaar laats ons zien wat de engelen ons verteld hebben. Hier gaat het om het letterlijke zien. Als de herders Jezus daadwerkelijk zien, heeft dit een grote uitwerking, zodat ze er niet van kunnen zwijgen. Er is dan sprake van gelovig zien. De herders zien in het kindje Jezus het vleesgeworden Woord en kunnen er daarom niet over zwijgen. Als Simeon het kindje Jezus is zijn armen heeft zingt hij “ik heb Uw zaligheid gezien. Simeon zegt dat Jezus “gezet zal worden tot een val en opstanding van velen in Israël en tot een Teken dat door weersproken zal worden”. Dit is profetisch zien van Simeon. Als de Heere Jezus gedoopt wordt zegt Johannes de doper “zie het Lam Gods dat de zonden der wereld wegneemt”. Met de ogen van het geloof zien we dus zoveel meer. Hebben wij al iets gezien van het Lam Gods dat de zonden der wereld wegneemt?

2. Pilatus

Pilatus zegt “zie de Mens”. Dat is op het moment dat Jezus bijzonder lijdt. Judas heeft Hem verraden, Hij is gevangen genomen, verloochend door Petrus en nu wordt de Heere Jezus geoordeeld. Pilatus is de stadhouder van een deel van het Romeinse Rijk. In Jeruzalem was voortdurend de dreiging van een opstand, met name tijdens de feesten. Namens de keizer heeft Pilatus alle bevoegdheden om de rust te bewaren. De macht van de Joden en schiftgeleerden is hier ondergeschikt aan. Een ter dood veroordeling kon alleen door de Romeinen gedaan worden. Later wordt Pilatus, na een bloedbad onder de Samaritanen, door de keizer uit zijn functie ontheven. Volgens de beschrijving van Flavius Josephus heeft hij zelfmoord gepleegd.

De Joden beschuldigen Jezus, maar mogen Hem niet zelf veroordelen. Pilatus vindt echter geen schuld in Jezus. Aan de Joden stelt hij voor om te kiezen tussen het vrijlaten van Jezus of Bar-Abbas. De Joden kiezen voor het vrijlaten van de moordenaar Bar-Abbas. Welke keuze maken wij? Ons hart kiest tegen Jezus, totdat God een andere keuze in het hart legt. Dan worden onze ogen geopend door de Geest en zien we wie we zelf zijn (zondig en onrein) en wie Jezus is: de Verlosser.

Bij Pilatus geldt kennelijk niet “geen schuld, geen straf”. Pilatus laat Jezus eerst geselen. Die straf wordt alleen toegepast bij mensen die gekruisigd gaan worden. Hieruit zou je kunnen afleiden dat Pilatus al gekozen had om de Joden gelijk te geven. Zo wordt dus een onschuldig Lam gestraft. Pilatus laat dit allemaal gebeuren. Als Jezus dan naar buiten komt zegt Pilatus “zie de Mens”. Dat is heel anders dan de uitroep die Johannes destijds heeft gedaan. Bij Pilatus was kennelijk weinig respect, want hij veroordeelt een onschuldig mens, tegen het advies van zijn vrouw in. Pilatus zegt als het ware “moet je Hem zien”.

3. de Mens

De Heere Jezus was een mens. Na Zijn doop had Hij honger in de woestijn. Hij is een mens, want Hij bidt, eet, slaapt, gaat naar een bruiloft, gaat naar de tempel, huilt, betaalt belasting, enzovoorts. Aan het kruis roept de mens Jezus uit waarom God Hem heeft verlaten. In Nazareth kennen de mensen Hem als de zoon van de timmerman. Omdat Hij mens is weet Hij van lijden, zwakte en onmacht. Dat besef kan ons tot troost zijn. Jezus was er niet op uit om een opstand voor te bereiden. Pilatus was als Kajafas, die zei dat het beter is dat één mens voor het volk sterft. Door een voorbeeld te stellen zou het wel rustig blijven.

Bij de schepping was de mens volmaakt, zonder striemen, wonden of een tekort. Nu is er zoveel ongerechtigheid onder de mensen, omdat we door Adam in de zonden zijn gevallen. In het paradijs is de komst van deze mens al beloofd, zodat de kop van de duivel vermorzeld zal worden. Deze Mens is ook Gods zoon, dat belijdt de hoofdman over  100 als Jezus sterft. De Romeinse overheid zegt dat Jezus onschuldig is. Pilatus zegt “zie uw Koning”. De Romeinse hoofdman zegt dat Jezus Gods Zoon is. Dit in tegenstelling tot de Joden die zich van Jezus afkeren, Hem beschuldigen, gevangen nemen, verloochenen en ter dood laten veroordelen.

In de Heidelbergse Catechismus wordt gezegd dat er een waarachtig en rechtvaardig mens en God nodig is om de mens zalig te maken. Dat is onze Heere Jezus Christus. Wij kunnen er ons geen voorstelling van maken dat de zonden van de hele wereld gedragen worden. De Heere Jezus is de weg gegaan van kribbe naar kruis om de schuld van de verlaters op Zich te nemen. Hij maakt ons van dood levend. In het woord dat vlees geworden is en onder ons gewoond heeft, is het waard om te ontvangen de kracht, sterke, wijsheid, eer en dankzegging. Zie op Hem!

Amen.