Zalig zijn de armen
Samenvatting
Jezus kijkt ons aan. 's Nachts had Hij de twaalf uitgekozen en nu komt Hij die berg af. Daar was een menigte samengekomen. Om Jezus te horen en genezen te worden. Hij kijkt ook ons aan, op zoek naar Hem of al Zijn leerling. Zalig bent u armen. Die nu honger lijdt, huilt, gehaten. En wee u rijken. En wanneer alle mensen goed van u spreken. Zo is het kennelijk met ons gesteld, Hij spreekt zalig òf roept een wee over ons af. Waar horen wij dan bij? Zalig betekent wat anders tegenwoordig. Iets dat heel gelukkig maakt. Maar mensen worden zalig genoemd, in de wijsheidsboeken komt het veel voor. De blijdschap als een mens Gods heil ontvangt.
Wee is geen vloek alsof er niets meer aan te doen is. Een klacht – diep ongelukkig ben je... gelukkig te prijzen of beklagen.
Wat is er nu gelukkig aan als je arm bent of honger hebt. Is het armen van geest? Honger naar gerechtigheid? Daar hoopte ik op bij de voorbereiding. Daar kan ik wat mee. Maar nee, zalig de armen. Lucas spreekt niet over armen van geest. Niet voor niets. Jezus zegt dat Hij degene is over wie Jesaja schrijft, zegt Lucas. – om armen het goede nieuws te brengen. Daar heeft God een zwak voor in het Oude Testament. Er mogen onder u geen armen zijn, maar hij wist dat ze er wel zouden zijn. Daarom gaf Hij speciale wetten, die hen moesten beschermen. In het Nieuwe Testament, met name in het Lucasevangelie komt God ook op voor de arme mensen - rijke man en arme Lazarus.
U zult lachen, uw loon is groot in de hemel. Het koninkrijk is voor de armen. Toekomstdenken – weinig van te zien in de wereld. Kranten staan vol met vervolging. Honger in zuidelijk Afrika. En wat een verdriet in deze wereld. 7000 mensen gedood in 2015 om het geloof. Er is niet veel te zien van het Koninkrijk. Gaat het wel anders worden? God gaat er alles aan doen. Daarom is Jezus gekomen. Zij worden zalig gesproken. God kiest voor het leven.
Wat doet Hij aan de ellende? Hij maakt er werk van. Juist die armen kiest Hij in Zijn rijk. Je hoeft niet zoveel geld of bezit te hebben om er bij te horen daar. Daar is voor iedereen genoeg. Ze hebben het zelf niet verdiend of verwacht. God zorgt ervoor. Hebr woorden voor arm en ootmoedig lijken op elkaar.
Als je nu niet arm bent – moet je dat dan worden om te behoren bij Gods koninkrijk? Zalig u die arm bent. Vissers die de netten hebben verlaten, Levi die geen tollenaar meer is. Lukas was wellicht niet arm. En wee u die rijk bent? God is niet tegen rijkdom als zodanig, maar tegen een bepaalde vorm van rijk zijn en rijk worden. Als wij denken dat we rijk alleen hebben, hebben we God tegen ons. Als we daar aan vast zitten, dan noemt God ons diep ongelukkig, dan hebben we ons deel al gekregen, geen behoefte meer aan Zijn heil. Heeft u behoefte aan Zijn genade, Zijn gerechtigheid, zien we uit naar Zijn koninkrijk?
Jezus kijkt ons aan, zalig u die arm bent.
God kiest voor die armen, en wij? Wij die moegen leven van Gods genade. Maken wij dezelfde keuze? Gaan wij naast hen staan, of aan de zijkant? Ik moest denken aan de film Selma. Hoe moet de kerk zich verhouden tot de maatschappij – advh Martin Luther KING. I have a dream in 1963 in zijn beroemde toespraak. in 1968 doodgeschoten. Zijn tegenstander, George Wallace hield in 1969 ook een toespraak, en deed een beroep op de Amerikaanse zegening – dan moeten we ook niets veranderen.. De Film Selma speelt in 1965. Drie marsen. Er waren beloften gedaan om de zaak te verbeteren, maar het geduld was op. Een protestmars. Een lange rij door de straten van de stad. Eensgezind, met een glilmach, een goddelijke opdracht – God heeft iedereen toch gelijk geschapen. Dan vallen er veel doden, Bloody Sunday. King riep iedereen op mee te doen met de volgende e mars - als je gelooft dat God alle mensen gelijk heeft geschapen, loop dan mee. De tweede keer liepen er blanken mee. Ik dacht – zou ik mee gelopen hebben? Of op de TV hebben gekeken. Zou ik meer dan woorden hebben bijgedragen? Wat zouden wij doen? Met ons vrome geloof.
Het kan je tegenstand, minachting kosten, zalig die vervolgd wordt. Dat zijn we wellicht vaak niet. Lijk ik meer op hen die goedkeuring van anderen nodig hebben? Of bepaalt God onze identiteit? Net als de profeten in het Oude Testament die wel namens God spraken.
Voor wie kiezen wij? Zeker in deze 40 dagen tijd. Als we niet kiezen, kiezen we ook. Geen verandering. Kunt u iets betekenen voor een groep aan wie onrecht wordt gedaan en die onze aandacht vraagt. Naast hen, niet als een rijke wat geld geven van boven, maar samen arm zijn door je rijkdom te delen. Als elkaar gelijke. Ook die armen hebben ons veel te geven. Een mens is meer dan zijn bezit. Naast hen gaan staan. Dan veranderen we ook zelf, naar God toe, naarr Zijn beeld.
God kiest voor de armen. Wij toch ook?
Jezus kijkt ons aan – zalig u die arm bent. Niemand minder dan Jezus zelf kijkt ons aan. Hij werd arm, om ons rijk te maken. De genadegave om te geven. Macedonië was arm maar vrijgevig. Zo moet ook Corinthe zijn – Hij was rijk, maar u bent rijk geworden door Zijn armoede. Arm kwam Hij naar deze wereld. Hij heeft honger geleden in de woestijn. Hij huilde bij het graf van Lazarus. In zijn eigen vaderland gehaat en vervolgd. Hij eindigde zijn leven aan het kruis, verlaten door God, verlaten door mensen. Deze Jezus kijkt ons aan, zalig u die arm bent. God kiest voor de Arme. Doet God wat aan de armoede? Kijk dan eens naar Jezus. Hij werd zelf arm. Ik zou niet hebben aan een God die geen raad weet met het lijden, Hij wordt zelf arm, om ons te redden.
Waarvoor kiezen wij? Willen we worden als Hij, dan raken we steeds meer verbonden met Hem. Weten wie Hij is. Zo te peilen wat Hij voor jou gedaan heeft, dan zie je het lijden van Jezus in het lijden van die ander. Hij zegt het niet tegen individuen, tegen ons allen bij elkaar. In de gemeente moeten we ook omzien naar elkaar. Bezittingen verdelen onder armen. Iedereen gelijk aan elkaar. Niemand meer arm. Aan de rijke, Timotheus – moet je zeggen dat ze vrijgevig moeten zijn, een schat voor de toekomst, het eeuwige leven.
Jezus kijkt ons aan en zegt, zalig de armen. God kiest voor de arme mensen, voor wie kiest u? Zalig de rijken die delen en naast de armen gaan staan. Want alles wat jullie door een van deze onaanzienlijksten hebben gedaan dat hebben jullie voor Mij gedaan.